13 grudnia 1981 roku na terenie całej Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej wprowadzony został stan wojenny, który został zniesiony dopiero niecałe dwa lata później, 22 lipca 1983 roku.
W trakcie jego trwania z rąk milicji oraz funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa zginęło kilkadziesiąt osób. O wprowadzeniu stanu wojennego zdecydowała Rada Państwa na polecenie Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego.
Celem takiego działania było powstrzymanie rodzącego się ruchu demokratycznego. W ciągu pierwszych kilku dni w więzieniach i ośrodkach internowania znalazło się kilka tysięcy osób, byli to głównie działacze NSZZ Solidarność. Na ulicach pojawiło się również wojsko.
O wprowadzeniu stanu wojennego poinformowało Polskie Radio i Telewizja Polska nadając rano przemówienie generała Wojciecha Jaruzelskiego.
13 grudnia 1981 r. o godz. 6 rano Polskie Radio nadało wystąpienie gen. Wojciecha Jaruzelskiego, w którym informował on Polaków o wprowadzeniu stanu wojennego na terenie całego kraju. Tym sposobem złamano nadzieje milionów Polaków i na wiele lat odsunięto szansę na demokratyczne przemiany. Stan wojenny przyniósł tysiącom osób i ich rodzinom cierpienie – izolację w ośrodkach internowania, uwięzienie, pozbawienie pracy. Dziesiątki niewinnych straciły życie.
Ranek 13 grudnia zaskakiwał. Milczały telefony, z radia płynęła muzyka poważna. W telewizji zamiast „Teleranka" nadano wielokrotnie powtarzane przemówienie gen. Wojciecha Jaruzelskiego, który stanął na czele niesławnej Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego. Jego zdaniem:
„Ojczyzna nasza znalazła się nad przepaścią. Dorobek wielu pokoleń, wzniesiony z popiołów polski dom ulega ruinie. Struktury państwa przestają działać".
Wprowadzenie stanu wojennego stało w sprzeczności z obowiązującą konstytucją, zgodnie z którą możliwe było jedynie ogłoszenie stanu wyjątkowego. Władzę w Polsce przejęła w swe ręce tajemnicza Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego, wkrótce przezwana przez ulicę „Wroną”. Zadaniem rady miało być administrowanie krajem w czasie obowiązywania stanu wojennego. W istocie jej znaczenie było głównie propagandowe.
Społeczeństwu narzucono szereg rygorów, takich jak:
- godzina milicyjna
- zakaz zgromadzeń
- zawieszenie działalności stowarzyszeń, związków, mogła działać jedynie dominująca partia – PZPR.
- zmilitaryzowano szereg kluczowych zakładów pracy
- w sądownictwie wprowadzono tryb doraźny, w którym obowiązywały zaostrzone kary – do kary śmierci włącznie
Aresztowania, procesy i internowanie nie wyczerpywały arsenału represji. Tysiące osób, uczestników strajków i demonstracji, zostało pobitych. Dziesiątki tysięcy skazano na grzywny lub kary aresztu na podstawie orzeczeń kolegiów do spraw wykroczeń. Kilka tysięcy działaczy „Solidarności” zostało zmuszonych do opuszczenia kraju. Liczby osób zwolnionych z pracy i pozbawionych stanowisk z przyczyn politycznych nie sposób ustalić
