Na antenie TVP Historia widzowie mogli oglądać film nakręcony w Nowym Objezierzu w gminie Moryń. Znalezisko datowane jest na prawie 5 tys lat przed Chrystusem. Tym tematem nasz portal interesował się od lipca 2016 roku, wówczas opisywaliśmy fotografie wykonane przez Norberta Pająka, na których widać dziwne kręgi. Później sprawą zajęli się badacze.
We wrześniu 2017 roku naukowcy prowadzili badania nad "tajemniczymi kręgami". Jak się okazało, ich tajemnica została już dawno rozwiązana a wynikami zaskoczeni są sami archeolodzy. Cztery głębokie rowy, trzy bramy prowadzące do centrum, w którym prawdopodobnie odbywały się jakieś rytuały. Jak się okazało to nie koniec. Główny obiekt zainteresowania budowano przez lata (mogło to być nawet kilka pokoleń). Zatem, musiała być w pobliżu osada.
Film składa się z fabularyzowanych scen (między innymi spektakularnej budowy rondela), wypowiedzi archeologów, niezwykle istotnej warstwy wizualnej filmu - animacji 3D, prezentacji filmowej odnalezionych artefaktów z omawianej epoki, dokumentacji prac archeologicznych dotyczących badania rondeli, ze szczególnym uwzględnieniem rondela w Nowym Objezierzu.
Ten fabularyzowany dokument to swego rodzaju opowieść - wędrówka po ziemiach naszego kraju i Europy przed bez mała 7000 laty, co bezpośrednio przekłada się na jego wysoki walor poznawczy i edukacyjny. Dzięki plenerom, scenografii, rekonstruktorom, animacji 3D, precyzyjnie zaplanowanym kadrom, zobaczymy świat, który już dawno przestał istnieć.
Punktem wyjścia do filmu są stosunkowo słabo rozpoznane i zbadane rondele, które są najstarszymi, sięgającymi 7000 lat wstecz, przykładami monumentalnej architektury w Europie. Budowano je m.in. na Węgrzech, w Czechach, Austrii, Niemczech i, co najważniejsze, na terenie dzisiejszych ziem polskich. W sumie w Europie odkryto ich ponad 180. W 2014 roku w Polsce rozpoznane były tylko trzy tego typu konstrukcje, teraz jest już ich osiem.
Rondele to budowle o konstrukcji drewniano-ziemnej o średnicy dochodzącej do stu kilkudziesięciu metrów, kolistego kształtu – na planie okręgu, wznoszone przy użyciu prostych narzędzi przez społeczność najstarszych rolników, którzy przybyli na ziemie obecnej Polski z terenów naddunajskich. Ich budowę rozpoczęto około 4900 lat przed naszą erą. Po około 200-300 latach funkcjonowania zniknęły. Struktura obiektu składała się z wielokrotnego sytemu koncentrycznych rowów- fos dochodzących niekiedy do 10 metrów szerokości i 6 metrów głębokości, zwężających się ku dołowi - rowy miały przekrój w kształcie litery V lub Y. Rowy otaczały palisadę, zwykle potrójną, o kilku, najczęściej czterech wejściach. Wysokość palisady sięgała około 3 metrów.
W opinii profesora Lecha Czerniaka rondele były na obszarze Europy Środkowej nową instytucją społeczną, której wynalazek odegrał kluczową rolę w uformowaniu się nowego ładu społecznego po upadku kultury pierwszych rolników w początkach V tysiąclecia p.n.e. Podobne czy też zbliżone, co do swej funkcji budowle wielokrotnie obserwujemy w późniejszych czasach. Najbardziej spektakularnym i znanym, ale młodszym o ponad 1500 lat przykładem jest Stonehenge.
Obiekty te na terenie Polski zostały rozpoznane m.in. pod Oławą w Drzemlikowicach, Bodzowie, Rąpicach, Nowym Objezierzu, w Wenecji koło Biskupina, pod Łysomicami (dwa) w woj. kujawsko-pomorskim.
Film można oglądać na stronach internetowych VOD TVP tutaj: Rondele – wielka zagadka sprzed 7000 lat.
