Wyprzedaże - okazje czy pułapki? Jak kupować mądrze? Na co zwrócić uwagę podczas zakupowego szaleństwa?
W piątek, 26 listopada gorączka zakupów sięgnie zenitu podczas Black Friday – dnia wyprzedaży. Co roku do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów trafiają skargi dotyczące promocji, wyprzedaży i specjalnych okazji. W zgłoszeniach najczęściej pojawia się problem żonglowania cenami.
Przedsiębiorcy podnoszą je tuż przed wyprzedażą po to, żeby po ich obniżce rabat wydawał się niezwykle atrakcyjny – tego typu działania mogą stanowić naruszenie zbiorowych interesów konsumentów.
Aby nie dać się nabrać na fikcyjną promocję, warto wcześniej zrobić rozeznanie cenowe artykułów, które chcemy kupić podczas Black Friday. Wówczas możemy ocenić, czy cena po rabacie jest faktycznie niższa od tej przed przeceną.
Cena promocyjna czy regularna – takie same prawa
Sprzedawcy oraz konsumenci powinni mieć świadomość, że towary przecenione – tak jak wszystkie inne - podlegają reklamacji, jeśli okażą się wadliwe. Składamy ją w ramach rękojmi u sprzedawcy - najlepiej na piśmie. Gdy do produktu dołączona jest gwarancja, wtedy możemy zgłosić reklamację gwarantowi (najczęściej jest to producent lub dystrybutor towaru). Prawo wyboru między obiema możliwościami należy do nas. Warto pamiętać, że jeśli powodem obniżenia ceny jest wada towaru, o której wiedzieliśmy podczas zakupu, nie możemy jej reklamować u sprzedawcy.
– Niezależnie od tego, czy kupujemy towar w cenie promocyjnej czy regularnej, obowiązują jednolite prawa konsumenckie. Zanim zdecydujemy się na skorzystanie z oferty promocyjnej, sprawdźmy, czy rzeczywiście jest ona dla nas najkorzystniejsza. Może się bowiem okazać, że ten sam towar w innym sklepie kosztuje mniej.
Jeśli kupujemy w sklepie stacjonarnym, pamiętajmy, że zwrot pełnowartościowego towaru zależy tylko od dobrej woli sprzedawcy. Dlatego warto dobrze przemyśleć zakup i nie działać pod wpływem chwilowego impulsu wywołanego obniżką ceny. Przed transakcją zapytajmy sprzedawcę, jaka jest polityka sklepu w tym zakresie – czy zwroty są możliwe, a jeśli tak, to w jakim terminie i na jakich zasadach. Natomiast przy zakupach przez internet mamy ustawowe prawo do namysłu – w ciągu 14 dni od otrzymania produktu możemy odstąpić od umowy bez podawania powodów. Po odesłaniu zakupów otrzymamy zwrot pieniędzy, niezależnie od tego, czy zrobiliśmy je po promocyjnej cenie czy po regularnej.
Bezpieczne kupowanie w sieci
Korzystając z e-sklepów pamiętajmy o sprawdzeniu wiarygodności sprzedawcy. Swoją przygodę z nieznaną nam witryną warto rozpocząć od znalezienia na stronie sklepu danych rejestracyjnych przedsiębiorcy, adresu oraz danych do kontaktu. Sprzedawca ma obowiązek je udostępniać. Wątpliwości wśród kupujących powinny wzbudzić literówki, błędy gramatyczne czy nieestetyczny wygląd strony. Namawiamy do sprawdzania, czy sklep posiada certyfikat SSL. Zwracamy uwagę na symbol zamkniętej kłódki znajdującej się przed adresem strony internetowej, a także na prefiks https://. Pamiętajmy o zdrowym rozsądku podczas wybierania metod płatności. Sugerujemy unikanie przelewów ekspresowych oraz przelewania pieniędzy na prywatne konta bankowe sprzedającego.
Kupując poza granicami kraju, warto pamiętać, że sklep prowadzący działalność na terenie UE powinien informować o prawach konsumenta: prawie do reklamacji i odstąpienia od umowy. W razie wątpliwości sprawdź e-sklep w internetowej bazie przedsiębiorców. W Polsce możesz skorzystać z CEIDG lub KRS. Inne kraje UE również udostępniają internetowe bazy - ich zestawienie przygotowało Europejskie Centrum Konsumenckie.
Sprawdź, czy nie trafiłeś na oszusta
Zweryfikowanie sklepu w warunkach domowych może nie być łatwe dla wielu konsumentów. Z pomocą przychodzi symulator Europejskiego Centrum Konsumenckiego – https://brandedshoesoutlet.eu/. To narzędzie, które przypomina sklep internetowy i przystępnie pokazuje, na jakie rzeczy trzeba zwrócić uwagę na każdym etapie zakupów. Przy okazji można sprawdzić swoją wiedzę o prawach konsumenckich i przekonać się, jakie popełniamy błędy podczas e-zakupów. Dzięki temu w przyszłości – w realnym świecie – będziemy mogli ich uniknąć.
Dodatkowo UOKiK przygotował przykłady popularnych pułapek, przez które można przejść wchodząc na konsument.edu.pl. Strona przypomina portal społecznościowy, na którym pokazujemy mechanizmy takie jak oszustwa zakupowe, kradzież tożsamości czy wyłudzenie kodu blik. Przygotowane narzędzie pozwala przećwiczyć niebezpieczne sytuacje, które mogą realnie pojawić się w sieci np. podczas polowania w Black Friday.
