Na wniosek Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków ustanowiono pierwszego w naszym powiecie społecznego opiekuna zabytków. Do pełnienia tej funkcji starosta gryfiński powołał Krzysztofa Pezdę, który po przeprowadzonej przez Urząd Ochrony Zabytków w Szczecinie weryfikacji, udokumentował swoją działalność społeczną i popularyzatorską oraz wykazał się szeroką wiedzą w zakresie ochrony i opieki nad zabytkami.
We wtorek 26 stycznia starosta Wojciech Konarski oficjalnie wręczył panu Krzysztofowi akt nominacji oraz legitymację społecznego opiekuna zabytków.
Uprawnienia i obowiązki społecznego opiekuna zabytków reguluje ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. W jej myśl społeczny opiekun zabytków współdziała z wojewódzkim konserwatorem zabytków i starostą w sprawach ochrony zabytków i opieki nad zabytkami, podejmuje działania związane z zachowaniem wartości obiektów zabytkowych i utrzymaniem ich w jak najlepszym stanie oraz upowszechnia wiedzę o zabytkach.
Społeczny opiekun zabytków jest także uprawniony do pouczania osób naruszających przepisy o ochronie zabytków. W sytuacjach wymagających natychmiastowej interwencji o pomoc może zwrócić się również do innych instytucji, np. policji, prokuratury, straży pożarnej, nadzoru budowlanego itp. Społeczny opiekun zabytków może również poszerzać dokumentację naukową związaną z zabytkiem lub podejmować inicjatywy zmierzające do uznania wybranego obiektu za zabytek, do jego zabezpieczenia, konserwacji, odbudowy czy rekonstrukcji. Może nawet starać się o pozyskanie funduszy na tego typu zabiegi. Równie ważnym zadaniem społecznego opiekuna zabytków jest szerokie propagowanie piękna i wartości obiektów zabytkowych w swojej okolicy.
Krzysztof Pezda, od urodzenia mieszkaniec Swobnicy (gm. Banie). Od najmłodszych lat pasjonuje się historią swojej miejscowości i Ziemi Bańskiej, aktywnie uczestniczy w popularyzacji i upowszechnianiu wiedzy, szczególnie związanej z historią zamku joannitów w Swobnicy. Na portalu społecznościowym Facebook prowadzi fanpage „Wildenbruch – Swobnica jakiej nie znacie”, gdzie publikuje swoje zbiory oraz ciekawostki związane z historią Swobnicy i jej dawnymi mieszkańcami. Działa w Stowarzyszeniu Przy-Stań w Swobnicy, współpracuje również z Fundacją „Droga Lotha” z Trzcińska-Zdroju oraz Muzeum Templariuszy w Chwarszczanach przy organizacji pikników grup rekonstrukcyjnych, turniejów walk rycerskich czy warsztatów rzemiosł dawnych. Jest kolekcjonerem historycznych pocztówek, materiałów ikonograficznych oraz literatury i pamiątek dotyczących Swobnicy i regionu. Swoją rozległą wiedzą na temat historii swobnickiego zamku dzieli się z mieszkańcami, sympatykami obiektu i turystami.
