Coraz większa aktywność cyklistów na zachodniopomorskich drogach, w tym również na drogach powiatu gryfińskiego, przyczyniła się do wzrostu natężenia ruchu. Taka sytuacja może powodować występowanie zdarzeń drogowych. W dniu dzisiejszym (tj. 10.09) policjanci ORD KPP w Gryfinie, nadzorując zachowania na drodze wszystkich grup uczestników ruchu drogowego, w ramach działań pod kryptonimem „Rower” zwrócą uwagę na zachowania rowerzystów w odniesieniu do kierujących pojazdami oraz pieszych.
Kontrolowane będą elementy, które maja istotny wpływ na bezpieczeństwo w ruchu drogowym. Praktyka policyjna wskazuje, że znajomość przepisów i ich przestrzeganie nie są najmocniejszą stroną tej grupy uczestników ruchu drogowego. Dlatego też przypominamy najważniejsze zasady i przepisy dotyczące poruszania się rowerzystów po drogach.
Rowerzysta w świetle „Kodeksu drogowego” (ustawa Prawo o ruchu drogowym Dz. U. z 2017 r. poz. 1260 z późn. zm.) to kierujący i tak, jak każdy uczestnik ruchu drogowego, jest zobowiązany do przestrzegania przepisów, stosowania się do znaków i sygnałów drogowych, poleceń i sygnałów osoby uprawnionej do kierowania ruchem lub do kontroli ruchu drogowego. W przypadku naruszenia tych przepisów odpowiada na ogólnych zasadach i może być na niego nałożona grzywna w postaci mandatu karnego lub w postępowaniu przed Sądem.
Dziecko w wieku do lat 10. jadące na rowerze jest traktowane jako osoba piesza i może się poruszać po drodze publicznej tylko pod opieką osoby dorosłej. Po ukończeniu 10. roku życia oraz odpowiednim przygotowaniu teoretycznym i praktycznym może przystąpić do egzaminu na swoje pierwsze „prawo jazdy” – kartę rowerową. Dopiero po uzyskaniu tego dokumentu może jeździć na rowerze po drodze. Odstępstwem od tego jest posiadanie prawa jazdy kat. AM (14 lat), A1, B1, T (16 lat) lub ukończenie 18 lat. Osoby pełnoletnie mogą poruszać się po drogach bez karty rowerowej, co jednak nie zwalnia ich z obowiązku znajomości przepisów.
Rowerzysta to osoba, która porusza się rowerem, tj. pojazdem o szerokości nieprzekraczającej 0,9 m poruszanym siłą mięśni osoby jadącej tym pojazdem. Rower może być wyposażony w uruchamiany naciskiem na pedały pomocniczy napęd elektryczny zasilany prądem o napięciu nie wyższym niż 48V znamionowej mocy ciągłej nie większej niż 250W, którego moc wyjściowa zmniejsza się stopniowo i spada do zera po przekroczeniu prędkości 25 km/h.
Rowerzysta może poruszać się również wózkiem rowerowym, który w odróżnieniu od roweru jest pojazdem o szerokości powyżej 0,9 m przeznaczonym do przewożenia osób lub rzeczy. Zasada działania takiego pojazdu jest adekwatna do roweru. Pojazd dodatkowo może być wyposażony w silnik identyczny jak rower. Definicje dwóch ww. pojazdów reguluje art. 2 pkt. 47 i 47a) cyt. ustawy.
Każdy rowerzysta powinien mieć świadomość, że dobrze dobrany i wyposażony rower to podstawa bezpiecznej i wygodnej jazdy. Rower oraz wózek rowerowy musi być wyposażony w:
- co najmniej jeden skutecznie działający hamulec,
- sygnał dźwiękowy o nieprzeraźliwym dźwięku,
- z przodu co najmniej jedno światło pozycyjne barwy białej lub żółtej selektywnej,
- z tyłu co najmniej w jedno światło odblaskowe barwy czerwonej o kształcie innym niż trójkąt oraz co najmniej jedno światło pozycyjne barwy czerwonej.
Światła pozycyjne oraz światła odblaskowe oświetlone światłem drogowym innego pojazdu powinny być widoczne w nocy przy dobrej przejrzystości powietrza z odległości co najmniej 150 m. Światła pozycyjne mogą być migające i umieszczone nie wyżej niż 1500 mm oraz nie niżej niż 250 mm od powierzchni jezdni.
Dobrą praktyką, zauważalną na ulicach naszego miasta jest doposażanie roweru w dodatkowe elementy odblaskowe (np. opaski odblaskowe). Większa licba elementów odblaskowych na rowerze powoduje, iż pojazd jest bardziej widoczny, a co za tym idzie, kierujący jest bardziej bezpieczny.
Świadomy cyklista, który dla swojego poczucia komfortu jazdy skłonny jest do używania odpowiedniego stroju i rękawiczek, nie powinien pominąć ważnego dla własnego bezpieczeństwa elementu, jakim jest kask na głowie (obowiązkowo natomiast musimy chronić w ten sposób dzieci, które przewozimy na rowerze w siodełkach) i rozważyć założenie zwłaszcza po zmroku odblaskowej kamizelki.
Miejscami przeznaczonymi do ruchu rowerów są przede wszystkim droga dla rowerów i pas ruchu dla rowerów oraz pobocze. W przypadku braku takich miejsc, rowerzysta porusza się po jezdni. Oczywiście obowiązuje go ruch prawostronny i konieczność jazdy możliwie blisko prawej krawędzi jezdni. Środkiem pasa ruchu może poruszać się, jeśli pas ten umożliwia opuszczenie skrzyżowania w więcej niż jednym kierunku.
Rowerzysta z chodnika może korzystać tylko w szczególnych przypadkach:
gdy opiekuje się osobą w wieku do lat 10 kierującą rowerem:
- kiedy szerokość chodnika wzdłuż drogi, po której ruch pojazdów jest dozwolony z prędkością większą niż 50 km/h, wynosi co najmniej 2 m i brakuje wydzielonej drogi dla rowerów oraz pasa ruchu dla rowerów;
- warunki pogodowe zagrażają bezpieczeństwu rowerzysty na jezdni (śnieg, silny wiatr, ulewa, gołoledź, gęsta mgła).
Korzystając z chodnika lub drogi dla pieszych kierujący rowerem ma obowiązek jechać powoli, zachować szczególną ostrożność i ustępować miejsca pieszym.
Cyklistom nie wolno jeździć niezgodnie z kierunkiem ruchu (tzw. pod prąd), po ulicach jednokierunkowych. Ci, którzy tak robią, łamią przepisy. Cyklista może wjechać w ulicę jednokierunkową w kierunku przeciwnym niż na niej wyznaczony jedynie wtedy, gdy pod znakami zakazu wjazdu umieszczono tabliczkę: „nie dotyczy rowerów”, a dodatkowy znak ogranicza prędkość do 30 km/h.
Zdarzają się takie ciągi komunikacyjne, na których dopuszcza się jednocześnie ruch pieszych i rowerzystów. Stosunkowo niedawno uściślono zasady poruszania się na tych drogach. Rozdzielono znaczenie znaku łączonego „droga dla rowerów” i „droga dla pieszych”. Jeśli dwa symbole oddzielone są kreską poziomą, oznacza to, że jedni i drudzy poruszają się tym samym torem, a wtedy kodeks drogowy nakazuje ustąpienie pierwszeństwa pieszemu. Natomiast jeśli symbole oddzielone są kreską pionową, oznacza to drogę dla rowerów położoną obok drogi dla pieszych. Każdy powinien poruszać się po swojej stronie, najczęściej oddzielonej linią.
Przypomnieć należy, iż rowerzysta poruszający się po drodze dla rowerów, dojeżdżając do miejsca, w którym przecina ona jezdnię i umieszczony jest znak A-7 (ustąp pierwszeństwa przejazdu), wyznaczony dla jego kierunku ruchu, obowiązany jest do bezwzględnego zachowania polegającego na powstrzymaniu się od ruchu, jeżeli ruch mógłby zmusić innego kierującego (poruszającego się drogą z pierwszeństwem przejazdu), do zmiany kierunku lub pasa ruchu albo istotnej zmiany prędkości. Z taką sytuacją cykliści mogą spotkać się np. podczas korzystania z trasy rowerowej Blue Velo, która przebiega przez pow. gryfiński.
Jeżeli planujemy grupową wycieczkę rowerową, biorąc pod uwagę natężenie ruchu oraz infrastrukturę drogową, rozważyć należy jazdę gęsiego, czyli jeden za drugim, pomimo iż przepisy pozwalają na jazdę dwóch osób obok siebie, pod warunkiem, że nie utrudnia to ruchu innym pojazdom albo w inny sposób nie zagraża bezpieczeństwu ruchu drogowego. Warunkiem poruszania się w zorganizowanej kolumnie jest też liczba pojazdów – nie powinna przekraczać więcej niż 15 rowerów.
Kierowcom przypominamy, że wyprzedzając rowerzystów (z ich lewej strony) muszą zachować odległość nie mniejszą niż 1 m. Nie wolno im też wjeżdżać między jadące w kolumnie rowery. Kierujący rowerem może wyprzedzać powoli jadące pojazdy (inne niż rower) z ich prawej strony.
Przypomnienia wymaga też aspekt korzystania przez rowerzystów z przejść dla pieszych. Jeśli rowerzysta chce z takiego przejścia skorzystać, powinien zsiąść z roweru i przeprowadzić pojazd na drugą stronę na piechotę. Wtedy też traktowany jest jak pieszy. Rowerzysta przejeżdża przez jezdnię tylko po przejeździe dla rowerzystów.
Kierowcom samochodów przypominamy, że zbliżając się do przejazdu dla rowerzystów albo skręcając w drogę poprzeczną, muszą zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa rowerzystom znajdującym się na ścieżce. Nie wolno im też wyprzedzać innych pojazdów na takim przejeździe ani bezpośrednio przed nim.
Rowerzyście zabrania się:
- kierowania pojazdem osobie w stanie nietrzeźwości, w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu;
- korzystania podczas jazdy z telefonu wymagającego trzymania słuchawki lub mikrofonu w ręku.
Zakaz dotyczy kierującego pojazdem – a więc również rowerzysty.
- czepiania się pojazdów.
Przepisy zabraniają jazdy bez trzymanki. Cyklista musi mieć cały czas nogi na pedałach, a kierownicę trzymać przynajmniej jedną ręką.
Obecne przepisy ostro traktują rowerzystów, którzy jeżdżą po drogach publicznych po wypiciu alkoholu.
Za jazdę w stanie po spożyciu alkoholu (od 0,2 do 0,5 promila alkoholu w wydychanym powietrzu) grozi mandat od 300 do 500 zł.
Za jazdę w stanie nietrzeźwości (powyżej 0,5 promila) rowerzysta zostanie ukarany 500-złotowym mandatem.
Warto wiedzieć, że kierujący rowerem może zatrzymać się w śluzie rowerowej obok innych rowerzystów, jest jednak obowiązany opuścić ją jak najszybciej, gdy tylko będzie to możliwe. W śluzach rowerowych nie mogą się zatrzymywać samochody. Nie wolno natomiast zatrzymywać się na przejściach dla pieszych, na przejeździe dla rowerzystów na drodze dla rowerów, pasie ruchu dla rowerów.
Rower można zaparkować na chodniku jeśli szerokość chodnika pozostawionego dla pieszych jest taka, że nie utrudni im ruchu i jest nie mniejsza niż 1,5 m. Źle zaparkowany rower, który utrudnia poruszanie się pieszym, blokuje przejazd, utrudnia akcję ratowniczą itp., może zostać przetransportowany na parking strzeżony na koszt właściciela. Opłata za usunięcie roweru wynosi 100 zł, każda doba przechowywania to 15 zł.
Kierowcom przypominamy, że zatrzymywanie się i parkowanie na ścieżkach rowerowych jest zabronione.
