W pierwszej kolejności odpowiedzmy sobie na pytanie kto, przy spełnieniu ustawowych przesłanek, może stać się pokrzywdzonym.
Dla właściwego zrozumienia sprawy trzeba jasno powiedzieć, że wbrew utartemu przekonaniu, pokrzywdzonym może być nie tylko osoba fizyczna, czyli każdy człowiek jak Ty czy Ja, ale i osoby prawne, jak np. spółki.
Czynnikiem koniecznym, by móc mówić o tym, że ktoś stał się osobą pokrzywdzoną, bez względu czy jest osobą fizyczną czy prawną, jest pojawienie się dwóch elementów. Jednym z nich jest działania lub zaniechanie, które powoduje bezpośrednie naruszenie lub nawet samo zagrożenie naruszenia dobra prawnego, które to właśnie dobro stanowi drugi nierozłączny z ową konstrukcją element. Zarówno bezpośrednie naruszenie lub zagrożenie zawsze, nierozerwalnie, musi być łączone z dobrem prawnym. O ile możemy sobie w łatwy sposób wytłumaczyć czym jest naruszenie lub zagrożenie przestępstwem, o tyle już dodanie do tych zwrotów przymiotnika bezpośredni, może rodzić pewne niejasności. Za bezpośrednie możemy uznać każde działanie lub zaniechanie, które narusza dobro prawne bez pośrednictwa różnego rodzaju elementów, czynników czy osób. Czyli dosłownie rzecz ujmując, nie może być ogniwa pośredniczącego między osobą naruszającą czyjeś dobro prawne, a pokrzywdzonym.
Użyte w polskiej ustawie karnej pojęcie dobra prawnego również wzbudza pewne wątpliwości interpretacyjne, zwłaszcza dla osoby, która na co dzień nie posługuje się nomenklaturą prawniczą. Uznanie przez ustawodawcę pewnych zachowań za przestępstwa, automatycznie powoduje określenie w jakiego rodzaju dobra nie wolno godzić, pod sankcją kary. Najbardziej obrazowym dobrem chronionym prawnie jest życie, zdrowie, mienie czy wolność. Bardzo łatwo można sobie wyobrazić, gdy ktoś niszczy komuś samochód, kradnie telefon czy narusza nietykalność cielesną.
Ustalając, czy w konkretnym stanie faktycznym można mówić o osobie pokrzywdzonej, należy zawsze dokładnie przeanalizować sytuację pod względem prawnym. Zdarzają się sytuację, nie tak rzadko jak mogłoby się wydawać, gdy w ogóle nie możemy mówić o godzeniu w czyjekolwiek dobro prawne, a co za tym idzie o pojawieniu się osoby pokrzywdzonego. Przykładem może być przestępstwo fałszu materialnego, np. podrobienie dokumentu.
Gdy po analizie całokształtu sprawy wiemy, że wypełniamy ustawowe przesłanki uzyskania statusu osoby pokrzywdzonej, możemy skorzystać z szeregu uprawnień, które takiej osobie przysługują zarówno na etapie postępowania przygotowawczego, jak i sądowego. Należy pamiętać, że by działać jako osoba pokrzywdzona należy spełnić również szereg formalnych obowiązków. Taka osoba może również korzystać z pomocy profesjonalnego pełnomocnika, jak np. adwokata.
Jeśli ktoś naruszył Twoje dobra chronione prawem, działaj jako pokrzywdzony, nie pozostawiaj losu sprawy własnemu biegowi.
Artykuł sporządzono w oparciu o wpis z bloga na stronie internetowej https://polecprawnika.pl/
Tags:
Prawo
