Włócząc się po średniowiecznym pograniczu Nowej Marchii i Księstwa Pomorskiego
Przemieszczając się wzdłuż Drogi Lota (Loth Weg) - traktu oznaczanego na starych mapach niemieckich do roku 1945 docieram do miejscowości Rurka. Aby odwiedzić tą malowniczą wioskę zmuszony jestem kolejny raz oddalić się od starej średniowiecznej drogi, nazywanej Drogą Lota, po której podróżowali margabiowie, książęta udający się na obszary administrowane po wschodniej stronie Odry. Droga używana do 1945 roku na mapach, jej przebieg można odtworzyć ze starych map. Traktem przemieszczały się armie zwycięzców i pokonanych. Podróżowała drogą z Berlina przyszła Caryca Katarzyna II w drodze do Rosji. Na początku XIX wieku wojska napoleońskie podążały traktem w drodze na wschód. Dzisiaj to zapomniana, w niektórych miejscach zupełnie zarośnięta i zniwelowana przez rolników droga. Jednak korzystając z dobrych niemieckich map dość łatwo jest zlokalizować trasę aby przy sprzyjającej pogodzie wyruszyć w uroczą trasą w wędrówkę pieszą. Droga prowadziła od starej przeprawy na Odrze poprzez dzisiejsze Garnowo, Nawodną, Rurkę, Kamienny Jaz, w pobliżu Strzeszowa odbijała na północny wschód w kierunku pyrzyckich Łozic. Północne przedłożenie traktu omijało Pyrzyce i prowadziło przez miejsce określane jako Grodzisko Brody i Stargard do Kołobrzegu.
 |
| Park przypałacowy - zachowany stary drzewostan |
Neogotycki ceglany kościółek
Po przeniesieniu siedziby zakonników do pobliskiej Swobnicy funkcję kościoła w Rurce pełniła kaplica Templariuszy do czasu wybudowania późniejszej, nie istniejącej świątyni. Nie zachowała się żadna ilustracja, rycina starego kościoła w Rurce, nie znamy przyczyny podjęcia decyzji o budowie nowego kościoła; pożar, dewastacja, bardzo zły stan techniczny świątyni?
 |
| Zabytkowe kamienne ogrodzenie obszaru przykościelnego |
 |
| stylowa górująca nad Rurką wieża kościelna |
Kościółek wiejski stoi w środku wioski. Został wybudowany na wzniesieniu terenu w miejscu w którym wcześniej stała świątynia prawdo podobnie zbudowana w okresie późnego średniowiecza. Zachowany mur kamienny wokół kościoła to najprawdopodobniej zabytkowe ogrodzenie dawnego kościoła. Stylowy zaprojektowany w nawiązaniu do architektury gotyckiej jednonawowy kościół posiada efektowną w części wschodniej absydę oraz wysoką wieżę górującą nad miejscowością. W nowym kościółku miejsce swoje znalazł dzwon z 1525 roku oraz ambona z roku 1629. Zabytkowe elementy wyposażenia pochodzą najprawdopodobniej ze starej świątyni. Z całą pewnością przed reformacją stał w Rurce kościół skoro w okresie reformacji, dokonano trwałych zmian i nowego podziału administracyjnego kościoła. W 1564 r. generalny superitendent pomorski Jakub Runge zorganizował nowy synod gryfiński do którego został włączony rówież kościół parafialny w Rurce. Sześć lat później w 1570 r. wyodrębnił się nowy synod w Bani. Pierwszym prepozytorem bańskiego synodu został Wawrzyniec Hamel. Kościół parafialny w Rurce wraz z kościołem filialnym w Strzelczynie oraz sąsiednie kościoły parafialne w Lisim Polu i Strzeszowie zostały przyłączone do nowo powstałego synodu w Bani. Na Wielkiej Mapie Księstwa Pomorskiego powstałej w latach 1610 - 1618 autorstwa niemieckiego kartografa Eilhardusa Lubinusa miejscowość w przeciwieństwie do Kamiennego Jazu nie została oznaczona co może wskazywać na małe znaczenie wioski.
 |
Wnętrz kościoła w Rurce - zabytkowa ambona z 1629 roku |
 |
Wnętrz kościoła w Rurce - absyda zlokalizowana we wschodniej części świątyni |
 |
Wnętrz kościoła w Rurce - zabytkowa empora |
Zachowane stare daty i rysunki przed wojennych mieszkańców Rurki na wieży kościoła
Zastanawiająco duże budynki pastorówek protestanckich
W pobliżu kościółka stoi budynek byłej plebani. Zachowane budynki mieszkalne duchownych protestanckich na terenie Pomorza Zachodniego zostały wybudowane w większości w XIX, XX wieku. Budzą dziś zdziwienie swoją wielkością. Na omawianym obszarze zachowały się budynki pastorówek ewangelickich między innymi w Rurce, Lisim Polu, Kamiennym Jazie, Kłodowie. Sensownym i logicznym wyjaśnieniem wielkości budynków był brak systemu ubezpieczeniowego a co za tym idzie istniała zasada, że opuszczający swoje dotychczasowe zajęcia sędziwi duchowni protestanccy przekazywali zajęcia młodym duchownym. Odchodzący na zasłużony odpoczynek pozostawali wraz z rodzinami nadal w budynku. Nowo urzędujący pastor był zobowiązany do zabezpieczenia i utrzymania emeryta wraz z rodziną. W charakterystycznych dużych budynkach w jednej połowie zamieszkiwał wraz z rodziną opuszczający stanowisko natomiast w drugiej połowie urzędujący pastor.
 |
| Budynki pastorówek protestanckich: Rurka, Lisie Pole, Kamienny Jaz |
Pastorówka w Lisim Polu uwieczniona w starej kronice filmowej
Drogą Lota w kierunku Kamiennego Jazu
Przez wioskę przebiega prowadzący z Chojny do Pyrzyc Trakt Pyrzycki który jednocześnie jest główną ulicą. Od Traktu odchodzą dwie boczne drogi, droga na północ poprzez tereny byłej Komturii Templariuszy, zabudowania Koloni Rurka do Lisiego Pola. Droga na południe w kierunku stawów hodowlanych do Kamiennego Jazu, którą wybieram do dalszej wędrówki. Widoczne stawy hodowlane wraz z zachowanymi urządzeniami hydrotechnicznymi oznaczono na XIX wiecznej mapie.
 |
| Pamiątka po stacjonujących w Rurce po II wojnie światowej radzieckich żołnierzach |
 |
| W drodze do Kamiennego Jazu - stawy i urządzenia hydrotechniczne w Rurce |
 |
| W drodze do Kamiennego Jazu - Jezioro Leśne |
Zdjęcia: Kacper Krywalewicz
KLIKNIJ I PRZECZYTAJ POPRZEDNIE TEKSTY Z SERII "WŁÓCZĄC SIĘ PO ŚREDNIOWIECZNYM POGRANICZU NOWEJ MARCHII I KSIĘSTWA POMORSKIEGO"
